Phần 1:
Gần đây, trong kỳ nghỉ lễ Lao động ba ngày, tôi không có kế hoạch cụ thể và cũng không muốn ở nhà buồn chán. Thế là tôi quyết định đến nhà sách Avant-Garde Vân Tịch.
Vào dịp Tết Dương lịch năm nay, tôi đã từng ghé thăm nhà sách Avant-Garde ở Nam Kinh, nơi nổi tiếng với sự đông đúc và tràn đầy không khí văn nghệ. Ngoài Nam Kinh, Avant-Garde còn có nhiều chi nhánh khác, trong đó có nhà sách Vân Tịch nằm tại thôn Đái Gia Sơn, huyện Đồng Lộc, thành phố Hàng Châu, cách trung tâm thành phố khoảng hơn 100km. Sau khi ra khỏi cao tốc từ ngã tư Đồng Lộc, bạn cần đi thêm khoảng 30km nữa, bao gồm vài km đường nhỏ hẹp và cuối cùng là đoạn đường núi dài khoảng sáu bảy km. Vì vậy, tôi đã mất hai giờ lái xe và đến nơi vào khoảng 9 rưỡi sáng.
Đây là lần đầu tiên tôi lái xe số sàn trên những con đường núi. Đường chỉ đủ rộng để hai chiếc xe hơi tránh nhau, may mắn thay, lượng xe lưu thông ít nên tôi có thể giữ số hai suốt hành trình mà không quá căng thẳng. Hai bên đường núi là những ngôi làng nhỏ xen kẽ, thi thoảng nhìn thấy người dân địa phương đang gánh đồ, cầm cuốc hoặc cưỡi xe máy, xe tam bánh, tất cả đều bận rộn với công việc thường nhật mà không hề tỏ ra có dấu hiệu của một kỳ nghỉ lễ.
Sau khi đi hết con đường núi, chúng tôi đến một khu vực cao khoảng 600m so với mực nước biển, nằm sâu trong một thung lũng nhỏ, nơi ẩn mình một ngôi làng chỉ có khoảng mười mấy hộ gia đình. Những ngôi nhà cổ kính được xây dựng theo kiểu truyền thống, dựa lưng vào núi và mặt hướng ra sông, toát lên vẻ yên bình của vùng quê. Dọc theo con đường đá, có hai ngôi nhà đất đơn sơ chính là nhà sách Avant-Garde Vân Tịch và quán cà phê của họ. Trong làng còn có vài homestay được cải tạo từ những ngôi nhà cũ. Ở cổng làng, một tấm bia đá màu đỏ ẩn hiện giữa rừng lá, khắc dòng chữ “Thiên Đường Bí Mật” (Secret Paradise), bên dưới là dòng chữ tiếng Anh “The Hidden House”. Đây quả thực là một nơi tuyệt vời để thư giãn và tách biệt khỏi cuộc sống xô bồ.
Giữa hai ngôi nhà đất là một hòm thư hình trụ màu đỏ, dường như dùng để gửi thiệp. Bên trái là quán cà phê, bên phải là nhà sách, cả hai đều thiết kế theo phong cách loft, diện tích mỗi tầng không lớn. Không gian trong nhà sách được sắp xếp hợp lý, trưng bày đủ loại sách từ nghiên cứu về phong tục dân tộc ít người biết đến cho đến toàn bộ tác phẩm của nhà văn nổi tiếng Đông Dã Quỷ Vũ hay bộ sách kinh điển thế giới của Tam Liên. Quầy thu ngân có nền tường trắng với logo của nhà sách Avant-Garde, tên gọi và câu khẩu hiệu nổi tiếng: “Những kẻ xa lạ trên mặt đất” (LIBRAIRIE AVANT-GARDE).
Phía bên quán cà phê, khi bước vào, điều đầu tiên đập vào mắt là khu vực chế biến cà phê của các barista. Đi qua cánh cửa nhỏ bên trái là một không gian mở cao thoáng, với vài bàn ghế đặt xung quanh, đối diện là một dãy kệ sách sát tường. Góc gần cửa có một cầu thang dẫn lên tầng hai – nằm phía trên khu vực chế biến cà phê. Tầng hai nhỏ hơn, chỉ có hai chiếc bàn nhưng nhờ kết nối không gian với tầng dưới nên không cảm thấy chật chội mà ngược lại rất gọn gàng và thoải mái. Bức tường phía trên là hàng loạt cửa sổ kính, mang lại ánh sáng tự nhiên tuyệt đẹp. Ngồi tại đây, thưởng thức ly cà phê, đọc vài trang sách, mọi thứ xung quanh dường như không còn liên quan gì đến mình.
Tại nhà sách và quán cà phê, mỗi nơi đều có một chàng trai trẻ trông coi, cùng với một chú mèo hoa làm bạn. Dù là dịp lễ, lượng khách đến đây vẫn rất ít, có lẽ ngày thường còn vắng vẻ hơn. Nhìn cảnh này, tôi thấy sự cô độc nhưng lại ao ước sự thanh thản ấy.
Ngày hôm đó, tôi đã dành thời gian làm việc tại đây.
Phần 2:
Hơn một năm trước, tôi đã viết một bài “Tôi Muốn Đọc Sách”.
Thực tế, tôi không có thói quen đọc sách. Thời tiểu học, ngoài sách giáo khoa, tôi không có bất kỳ cuốn sách nào khác. Đến cấp hai, dù có cơ hội mua sách nhưng tôi chỉ nhớ từng đọc bản rút gọn của “Những Kẻ Khốn Cùng”. Thói quen đọc sách của tôi hình thành từ thời trung học, khi thầy giáo dạy Văn của tôi thường nói rằng: “Con người là loài vật thích đọc.”
Khi vào đại học, tôi có máy tính nên việc đọc sách càng trở nên ít ỏi. Sau khi tốt nghiệp và đi làm, tỷ số trực tuyến bóng đá 7m.cn công việc bận rộn khiến tôi không có thời gian đọc sách. Tất cả chỉ là cái cớ, vì thực tế tôi chưa bao giờ thực sự hình thành thói quen đọc sách.
Tuy nhiên, tôi lại rất thích lang thang trong các nhà sách. Nhà sách là nơi yên tĩnh, không khiến bạn cảm thấy khó xử khi ở một mình. Bạn có thể vừa suy nghĩ vừa mơ màng trong không gian ấy. Thả mình vào đó, bạn sẽ tạm thời quên đi những lo lắng trong cuộc sống mà không cảm thấy tội lỗi vì lãng phí thời gian. Chọn một cuốn sách, lật qua trang bìa, đọc mục lục rồi chọn vài đoạn để đọc thử, lặp đi lặp lại, cảm giác như kiến thức đang giúp tôi nắm bắt cả thế giới, giống như say rượu vậy.
Tôi đã mua rất nhiều sách, đôi khi gặp được một hoặc hai cuốn khiến tôi tiếc nuối vì không đọc sớm hơn. Ví dụ như khi đọc “Gen Tự Nhiên”, nó gần như đã thay đổi hoàn toàn cách nhìn nhận của tôi về cuộc sống, đưa tôi vào trạng thái xem ngoại hạng anh chủ nghĩa hư vô và nghi ngờ ý nghĩa của sự tồn tại. Hoặc sau khi đọc “Tính Đẹp Của Toán Học”, tôi tự hỏi nếu gặp cuốn sách này sớm hơn, liệu cuộc đời tôi có thay đổi đáng kể?
Còn phần lớn các cuốn sách khác – dù được đánh giá là kinh điển – cũng không gây được nhiều ấn tượng mạnh mẽ. Có lẽ do khả năng hiểu biết của tôi hạn chế hoặc do chất lượng sách không đủ tốt, thậm chí đọc xong tôi cũng dễ dàng quên ngay.
Đôi lúc tôi tự hỏi liệu việc lang thang đọc sách một cách thiếu mục tiêu có phải là lãng phí thời gian không? Nhưng nếu có, thì đây chắc chắn là một trong những cách lãng phí thời gian thú vị nhất.
===== Hình ảnh nhà sách =====
Sửa đổi lần cuối vào 2025-05-17